Τι είναι η υπερπλασία του ενδομητρίου;
Η υπερπλασία του ενδομητρίου είναι μια κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από την πάχυνση του ενδομητρίου της μήτρας δηλαδή της εσωτερικής επένδυσης της μήτρας.
Πως προκαλείται η υπερπλασία του ενδομητρίου;
Στην αρχή κάθε κύκλου τα οιστρογόνα που παράγονται, προκαλούν τη φυσιολογική πάχυνση του ενδομητρίου προκειμένου να ετοιμάσουν την μήτρα για μια πιθανή εγκυμοσύνη. Κατά την φάση της ωορρηξίας παράγεται μια άλλη ορμόνη που ονομάζεται προγεστερόνη η οποία προετοιμάζει το ενδομήτριο να δεχτεί το γονιμοποιημένο ωάριο. Αν δεν πραγματοποιηθεί κύηση τα επίπεδα και των δύο ορμονών (οιστρογόνα και προγεστερόνη) ελαττώνονται ενώ η απότομη πτώση της προγεστερόνης προκαλεί την έμμηνο ρύση και την αποβολή του ενδομητρίου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η υπερπλασία του ενδομητρίου προκαλείται από την περίσσεια των οιστρογόνων που δρουν στο ενδομήτριο χωρίς την αντισταθμιστική δράση που ασκεί η προγεστερόνη. Αν δεν υπάρξει ωορρηξία, δεν παράγεται προγεστερόνη και το ενδομήτριο δεν αποβάλλεται ενώ συνεχίζει να αυξάνεται λόγω της συνεχιζόμενης επίδρασης των οιστρογόνων.
Πώς γίνεται η διάγνωση της υπερπλασίας του ενδομητρίου;
Η διάγνωση της υπερπλασίας του ενδομητρίου γίνεται με την χρήση του διακολπικού υπερήχου.
Οι κοινώς αποδεκτές τιμές του πάχους του ενδομητρίου είναι οι εξής:
1. Γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση
Ανάλογα με τα στάδια του εμμηνορυσιακού κύκλου.
• Κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως: 2-4 mm .
• Στην πρώτη φάση του κύκλου(6η με 14η ημέρα): 5-7 mm.
• Στην δεύτερη φάση του κύκλου 7-16mm.
2. Γυναίκες στην εμμηνόπαυση
Το μετεμμηνοπαυσιακό πάχος του ενδομητρίου είναι συνήθως μικρότερο από 5 mm.
Ο γιατρός είναι πιθανό να προβεί και σε βιοψία λαμβάνοντας δείγμα ιστού, το οποίο στέλνεται στο εργαστήριο. Η βιοψία αυτή μπορεί να γίνει με υστεροσκόπηση, μέσω διαστολής της μήτρας και απόξεσης.
Σχετίζεται με την εμφάνιση καρκίνου;
Μολονότι δεν αποτελεί καρκινική κατάσταση, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο της μήτρας.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) η υπερπλασία του ενδομητρίου ταξινομείται σε δύο κατηγορίες.
1. Υπερπλασία χωρίς ατυπία με κίνδυνο ανάπτυξης κακοήθειας 1%-3%.
2. Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του ενδομητρίου, η οποία και αποτελεί προκαρκινική κατάσταση με κίνδυνο ανάπτυξης κακοήθειας 60%.
Ποιες γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν υπερπλασία του ενδομητρίου;
Γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, καθώς η ωορρηξία σταματά οπότε και η προγεστερόνη δεν παράγεται πλέον, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν υπερπλασία του ενδομητρίου.
Επίσης γυναίκες που κάνουν χρήση φαρμάκων με οιστρογονική δράση, μπορεί να έχουν υψηλά επίπεδα οιστρογόνων όμως χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης οπότε και ανήκουν στην κατηγορία γυναικών που οι πιθανότητες αυξάνουν σημαντικά.
Τέλος, αν παρουσιάζονται ανωμαλίες περιόδου, ειδικά αυτές που σχετίζονται με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών θα πρέπει να παρακολουθούνται τακτικά διότι και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει πιθανότητα να παρουσιαστεί η υπερπλασία.
Συμπτώματα υπερπλασίας του ενδομητρίου;
Το κοινό σύμπτωμα της υπερπλασίας του ενδομητρίου είναι η ανώμαλη αιμορραγία από τη μήτρα. Αυτό το γεγονός από του θα πρέπει να θορυβήσει τη γυναίκα και να απευθυνθεί στον γυναικολόγο της.
Οι γυναίκες με παχύ ενδομήτριο μπορεί να εμφανίσουν επίσης:
• Πιο βαριά και μεγαλύτερη σε διάρκεια από το κανονικό έμμηνο ρύση
• Αιμορραγία μεταξύ των εμμηνορροϊκών περιόδων
• Εμμηνορροϊκούς κύκλους μικρότερους από 21 ημέρες
• Αιμορραγία εμμηνορροϊκού τύπου μετά την εμμηνόπαυση
• Αναιμία, σε ορισμένες περιπτώσεις, λόγω έντονης εμμηνορροϊκής αιμορραγίας.
Ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες για την υπερπλασία του ενδομητρίου;
Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από:
1. Τον τύπο της υπερπλασίας του ενδομητρίου
2. Την ηλικία της γυναίκας και
3. Την επιθυμία της για διατήρηση της γονιμότητας.
Η λήψη προγεστερόνης, χορηγούμενη από το στόμα ή με τη μορφή ενδομήτριου σπειράματος συχνά διορθώνει το πρόβλημα και αποτελεί τη πιο δοκιμασμένη μέθοδο αντιμετώπισης.
Αν η βιοψία δείξει προκαρκινικά κύτταρα τότε η θεραπεία εκλογής είναι η αφαίρεση της μήτρας (ολική υστερεκτομή), ειδικά αν η γυναίκα δεν επιθυμεί να διατηρήσει την αναπαραγωγική της ικανότητα.
Επί επιθυμίας διατήρησης της γονιμότητας συστήνεται η λήψη προγεστερόνης με ταυτόχρονη βιοψία του ενδομητρίου ανά 3 με 6 μήνες.
Όποια κι αν είναι η μέθοδος αντιμετώπισης, είναι απαραίτητη η αυστηρή παρακολούθηση της ασθενούς για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς υπάρχει πάντα η πιθανότητα να δρομολογηθεί μία νέα βιοψία.
Ο Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος Dr. Ζαμπάς Κωνσταντίνος, MD. M.Sc εφαρμόζει καθημερινά τις πλέον σύγχρονες τεχνικές γυναικολογικής επεμβατικής, ενώ ακολουθεί όλες τις επιστημονικές εξελίξεις.
Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του στο 210 4951933 (Ιατρείο Παλλήνης, Νίκαιας ή Αμπελόκηπων) για οπουδήποτε γυναικολογικό ζήτημα αντιμετωπίζετε.